تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون



 
ذهن‎های جوانان را باید با روش‎های تدریس منحصر به فرد تحریک نمود. این کار را می‎توان از طریق پروژه‌ها، سخن رانی‎ها و نمایشگاه‌ها انجام داد. در این جا چند ایده برای انجام پروژه ارائه می‎گردد که این ایده‎ها می‎توانند به فرزندان شما کمک کنند تا برخی از مفاهیم دشوار در علوم تجربی را کاملاً به آسانی درک نمایند.
همواره هر شکلی از آموزش ابتدایی بین دانش آموزان منفور بوده است. بنا بر این، درس‎های علوم تجربی در کتاب‌های درسی فقط با تنفر خوانده می‎شدند. از این رو ایجاد روش‌های خلاق به منظور باز کردن ذهن کودک شما برای آموزش بسیار حائز اهمیت می‎باشد. روش‎های مزبور، بچه‌ها را با مهم‎ترین موضوع در زندگی که به ایجاد منطق و استدلال در کودکان کمک می‎کند، آشنا می‌نمایند. با وسایل ساده و تلاش‌های حداقلی، می‎توانید این فعالیت‌های علمی را برای بچه‌ها در خانه انجام دهید. شایان ذکر است که فعالیت‎های مذکور می‎توانند برای کودکان درهایی را به سرتاسر دنیای جدید بگشایند.

کپک زدن نان

این مورد، پدیده‌ای است که معمولاً در هر خانه‎ای دیده می‌شود. برای انجام این فعالیت علمی برای بچه‌ها، مقداری گرد و خاک را بر روی یک گوش پاک کن جمع کنید. سپس آن را بر روی یک تکه نان بمالید، چند قطره آب در آن ناحیه بریزید و آن قسمت را درون یک کیسه بگذارید. حال، این کیسه را در یک جعبه‌ی خالی شیر قرار دهید. پس از گذشت حدود دو روز، قارچ بر روی آن قطعه از نان، رشد خواهد کرد. این یک روش بسیار خوب می‎باشد تا به کودکتان این مطلب را آموزش دهید که قارچ در مناطق مرطوب و تاریک رشد می‎کند. از طریق این فعالیت، فرزند شما در مورد این که آیا کپک بر روی نان تازه رشد می‎کند یا بر روی نان بیات، مطالبی را یاد می‎گیرد. در انجام این آزمایش سؤالاتی از قبیل این که قارچ کجا و چگونه رشد می‎کند و نیز چه اقداماتی را باید برای جلو گیری از رشد کپک انجام داد، مطرح خواهند شد. شایان ذکر است که این پرسش‌ها، بحث‎هایی را برای درک بهتر چنین مفاهیمی آغاز می‎کنند.

جوانه زدن بذر گیاهان

چند عدد تخم گشنیز یا بذر شنبلیله، یک گلدان پر از خاک و آب تهیه نمایید. بذرها را بر روی خاک گلدان بپاشید و به آن‌ها، آب دهید. حدود دو روز طول می‎کشد برای این که جوانه‌های کوچکی بر روی خاک دیده شوند. با مقداری آب دادن در هر روز، حدود یک مشت محصول از دانه‌های کاشته شده به دست می‌آید. این آزمایش علمی مقدماتی، روشی عالی برای آموزش فرآیند جوانه زدن گیاهان به کودکان می‎باشد. به علاوه، این آزمایش را می‎توان به عنوان یک فرصت برای معرفی نمودن و آموزش قسمت‎های مختلف یک گیاه به ذهن‎های جوانان در نظر گرفت.

فتو سنتز

فتو سنتز فرآیندی است که اکثر کودکان نمی‎توانند آن را درک کنند. در آموزش این مطلب، حتی حفظ کردن املای واژه‎ی آن نیز برای دانش آموزان کار دشواری می‎باشد! مجدداً می‎توان از پروژه‎ی "جوانه زدن بذر گیاهان" برای آموزش فرآیند فتو سنتز به کودکان استفاده نمود. اگر می‎خواهید یک آزمایش تازه انجام دهید، یک گیاه جدید بکارید. برای چند روز، گیاه را در معرض نور خورشید قرار دهید. پس از آن که گیاه رشد کرد و کمی بلند شد، آن را در محلی تاریک بگذارید. رشد گیاه متوقف و در طی یک دوره‎ی زمانی به یک گیاه مرده تبدیل خواهد شد. این آزمایش به کودکان نشان می‎دهد که گیاهان برای رشد و تولید مواد غذایی به نور نیاز دارند که این مورد به عنوان فتو سنتز شناخته می‎شود. لازم نیست که تجزیه و تحلیل عمیقی در این آزمایش انجام دهید به سبب آن که این تجزیه و تحلیل فقط کودک را سر در گم می‎سازد و او را به اشتباه می‎اندازد. ایجاد علاقه در ذهن‎های جوانان باید برای آنان محرک باشد.

فوران آتشفشان

این فعالیت مربوط به زمین شناسی برای دانش آموزان ابتدایی قصد دارد تا به کودکان، فرآیند فوران در آتشفشان‎های واقعی را آموزش دهد. این آزمایش در بر گیرنده‎ی مطالبی در خصوص لایه بندی خاکستر و تشکیل کوه‎های مخروطی می‎باشد. می‎توانید از مقداری گچ مجسمه سازی برای ساخت قالب اولیه‎ی کوه استفاده نمایید و سپس آن را قهوه‎ای رنگ کنید. اطمینان حاصل نمایید که کوه به دور یک بطری مناسب برای دهانه‎ی آتشفشان ساخته شود تا کوه آتشفشان ساخته شده به درستی فوران کند. یک قاشق غذا خوری جوش شیرین، یک چهارم فنجان آب، یک قاشق غذا خوری مایع ظرف شویی و سه قطره رنگ خوراکی قرمز را با یک دیگر مخلوط کنید. در نهایت، این مخلوط را در دهانه‌ی آتشفشان بریزید. برای ایجاد فوران شبیه سازی شده، یک چهارم فنجان آب لیمو در دهانه‎ی آتشفشان بریزید. به علاوه، می‎توانید مقداری رنگ خوراکی قرمز نیز اضافه کنید تا گدازه‎‎ی فوران شبیه سازی شده را بسیار شبیه به گدازه‎ی واقعی کنید.
این موارد، چند فعالیت علمی بودند که می‎توان آن‌ها را به راحتی در خانه با استفاده از وسایل آشپزخانه انجام داد. یاد گیری از طریق چنین آزمایش‎هایی کمک می‎کند تا یک چشم انداز تازه برای روش‎های آموزش علوم ایجاد شود که بسیار مورد نیاز می‎باشد.